قبیله ها
نمایش «قبیلهها»؛ روایتی از سلطه ی زبان بر قدرت
نمایش «قبیلهها» به نویسندگی نینا رین، با ترجمه عاطفه احمدی و کارگردانی محمد عباداللهی، اثری اجتماعی و روانشناختی است که برای نخستینبار در ایران روی صحنه رفته است. این اثر با پرداختی متفاوت به موضوع هویت، زبان و ارتباطات انسانی، تجربهای خاص و تأثیرگذار برای مخاطب خلق میکند. نمایشنامه «قبیلهها» در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت چندین جایزه شد و همین موفقیت باعث شد توجهها بهویژه در کشورهای اروپایی به آن جلب شود؛ بهطوریکه از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ اجراهای متعددی از آن در سراسر اروپا روی صحنه رفت. اجرای ایرانی این نمایش از تاریخ ۱ مرداد ۱۴۰۴ در سالن عمارت نوفللوشاتو آغاز شده است.
داستان درباره پسر ناشنوایی به نام بیلی است که در خانوادهای پرسروصدا و پرتنش، اما کاملاً شنوا بزرگ شده است. او هرگز زبان اشاره نیاموخته و خانوادهاش نیز هیچ تلاشی برای درک دنیایش نکردهاند. آشنایی بیلی با دختری از جامعه ناشنوایان، او را برای نخستینبار با مفاهیمی تازه مانند «شنیده شدن»، «تعلق» و «هویت» روبهرو میسازد. این مواجهه، چالشهای جدیدی در زندگی بیلی و خانوادهاش ایجاد میکند و مخاطب را با پرسشهای عمیقی درباره ارتباط، درک متقابل و نقش زبان همراه میکند.
(قبیلهها) در قالب یک درام خانوادگی و با سبکی دیالوگمحور و متکی بر تقابل فرهنگی اجرا میشود. در این اثر، زبان نه صرفاً یک ابزار ارتباطی، بلکه سازندهٔ هویت فردی و اجتماعی معرفی میشود. استفاده از زبان اشاره در بخشی از نمایش، همراه با حضور مشاوران ناشنوا و مربیان زبان اشاره، بر اصالت و صحت بازنمایی جهان ناشنوایان در این اثر تأکید دارد.
بازیگران این نمایش شامل علی باقری، اصغر پیران، ساناز طاری، صفورا خوشطینت، زهرا حیدری و مصطفی فاضلی هستند که با اجرای دقیق و باورپذیرشان، فضای صمیمی و درعینحال پرتنش خانوادهای را به تصویر کشیدهاند که در مرز میان درک و بیتفاوتی سرگردان است. طراحی نور علی کوزهگر، صحنهآرایی فرشید جعفری و طراحی لباس سارا مژده، همگی در خدمت خلق فضای ذهنی و عاطفی اثر قرار دارند. موسیقی امیر صدیقیان نیز با تأکید بر خلأ شنیداری بیلی و استفاده از سکوتهای معنادار، در القای حسوحال کلی نمایش نقش مهمی ایفا میکند.
تهیهکنندگی این پروژه را مهدی سهرابی از مؤسسه هنری «ذهن زیبا» بر عهده داشته و گروه اجرایی با همکاری افرادی مانند امیر بهاور (مشاور کارگردان)، سعید فولادیان (مدیر تولید) و ختن تهرانی (مدیر تبلیغات و روابط عمومی) تشکیل شده است. همکاری کانون ناشنوایان ایران در آموزش زبان اشاره به عوامل، نشاندهنده همراهی با این جامعه در تولید اثر است.
نمایش «قبیلهها» تنها یک تجربه هنری نیست، بلکه کوششی جدی برای نمایش دنیای کمتر دیدهشده ناشنوایان است. این اثر با پرداختی انسانی و دقیق، فرصتی ارزشمند برای اندیشیدن درباره زبان، تفاهم و مرزهای فرهنگی در زندگی روزمره فراهم میآورد.