هیپوکامپوس
هیپوکامپوس؛ خواب یا واقعیت
نمایش «هیپوکامپوس» به نویسندگی امید طاهری و کارگردانی میثم عبدی، تجربه‌ای نو در عرصه تئاتر معاصر ایران است. این نمایش مخاطب را به دنیای خواب، حافظه و تامل فلسفی فرا می‌خواند. اثری میان کمدی فلسفی و درام تجربی که در مدت زمان حدود ۸۰ دقیقه تلاش میکند مفاهیم را از خلال عملکرد مغز انسان در خواب و رهایی میل انسان از محدودیت‌های زندگی روزمره ارائه دهد.
داستان یا روایت خطی در «هیپوکامپوس» جایگاهی ندارد؛ نمایش با شروع ناگهانی از نیمه، شخصیت‌هایی را معرفی میکند که درگیر کنش‌های مبتنی بر روابط علی نیستند و گفتارهای آن‌ها آزاد و فلسفی است. هر شخصیت مانند بخشی از یک خواب، تصویرسازی‌های ذهنی و مفهومی خود را بیان میکند و تعاملاتشان بیشتر از جنس کنش‌های نمادین و تصویری است که قرار است تاثیرات لحظه‌ای ایجاد کنند. مخاطب در مواجهه با نمایش، گویی در ساحتی میان خواب و واقعیت قدم می‌گذارد، جایی که زمان و مکان خطی مشخصی وجود ندارند و تجربه‌ی دیداری و فکری محور اصلی است.
سبک اجرایی نمایش بر پایه تخیل، تصویر و پراکندگی موضوعی و مضمونی شکل گرفته است. طراحی صحنه مینیمالیستی با دکور ساده، سعی دارد تمرکز مخاطب را بر کنش‌ها، دیالوگ‌ها و تصاویر ذهنی شخصیت‌ها حفظ کند. در این نمایش تخیل مخاطب در طراحی روایت نقش مهمی دارد و مخاطب از طریق میزانسن های صحنه‌ای و کنش آزاد شخصیت‌ها با مفاهیم گروتسک مابانه اثر همراه می‌شود. استفاده از تصاویر دیجیتال در بک‌گراند صحنه نیز به تقویت این رویکرد کمک میکند و فضای رویاگونه نمایش را ملموس‌تر می‌سازد.
این نمایش با بازیگران منصور اسکندری، مجید اقبالی، پگاه امیرآبادی، افق ایرجی، مهرناز بختیاری، مینا شجاعیان، فائقه شلالوند، مرتضی علی‌دادی و حامد قنبری و دکور و طراحی صحنه منا رمضانی، طراحی لباس مهتاب مرسل‌پور، طراحی نور رهی بالایی، طراحی صدا و ویدئو و آهنگسازی عرفان بیات، و صدابرداری و همراه صوتی علی جعفری فوتمی به اجرا در می‌آید.
تحلیل این نمایش را می‌توان با تکیه بر مفهوم خواب‌های نیمه‌تمام و تجربیات انسانی بررسی کرد؛ شخصیت‌ها در لحظات آزاد و غیرخطی حرکت می‌کنند و تصویرسازی‌هایشان تجربه‌ای ذهنی برای مخاطب ایجاد میکند.
سبک و رویکرد «هیپوکامپوس» از این منظر، نمایشی نو در هنر تئاتر ایران محسوب می‌شود که نشان می‌دهد تئاتر می‌تواند به شکلی آزاد و تجربی مفاهیم پیچیده‌ای مانند حافظه، هویت و تجربه‌های ذهنی انسان را در قالب یک اثر کمدی- فلسفی ارائه دهد، بدون آنکه به روایت خطی یا شخصیت‌پردازی سنتی نیاز داشته باشد. ترکیب دکور مینیمالیستی، طراحی نور و تصویر دیجیتال، همراه با موسیقی دقیق و صداگذاری حرفه‌ای، فضایی رویاگونه و ملموس ایجاد میکند که مخاطب را تا پایان نمایش درگیر خود میکند.
اجرای این اثر در عمارت نوفل‌لوشاتو تهران و با مدت زمان ۸۰ دقیقه، فرصتی فراهم می‌آورد تا مخاطب در یک تجربه تئاتری متفاوت، میان خواب و بیداری، واقعیت و تخیل حرکت کند و با پرسش‌های فلسفی درباره حافظه و وجود خود مواجه شود. نمایش «هیپوکامپوس» نمونه‌ای از تجربه تئاتر مفهومی است که فراتر از روایت و درام سنتی عمل میکند و تجربه‌ای ذهنی و تصویری برای مخاطب فراهم میکند.
