هم این هم آن
بازگشت گلاب آدینه به صحنه نمایش
بازگشت گلاب آدینه به صحنه نمایش بعد از هفت سال دوری، خود رویداد ویژه ای است که پیش از شروع نمایش بار حسی ویژه ای در ذهن مخاطب ایجاد می کند. حضوریکه نه فقط برای علاقمندان تئاتر، که برای تمام جریان هنر ایران، همچون یادآوری و تاکید این است که صحنه، هنوز هم خانه اصلی بازیگر است. در کنار او، نورا هاشمی نیز با تجربه و وزنی متفاوت ایفاگر نقش است.
نمایش هم این هم آن، نوشته و کارگردانی سهند خیرآبادی، پرده از اتفاقاتی بر می دارد که در پشت صحنه تئاتر و حتی سینمای ایران در جریان است.
اتفاقاتی که بار معنایی و التهاب زیستی‌شان گاه از خود نمایش روی صحنه سنگین‌تر و تکان‌دهنده‌تر می‌نماید نمایش، با تکیه بر تضاد و تقابل—زن معصوم در برابر زن تندخو، پیچیدگی تئوریک در برابر گفت‌وگوی ساده، سختی کلام در مقابل گپی آسان—نه‌فقط یک ساختار دراماتیک می‌آفریند، بلکه آینه‌ای در برابر مخاطب می‌گیرد تا بپرسد: حق با کیست؟
این پرسش، وقتی پررنگ‌تر می‌شود که به آفتی نگاه کنیم که مدتی‌ست دامنگیر تئاتر ایران شده: حضور پررنگ بازیگران سینما بر صحنه تئاتر. حضوری که گاه همچون هجوم به صحنه تلقی می‌شود و گاه چون فرصتی برای جذب مخاطب تازه. اما در نمایش «هم این/ هم آن»، این حضور نه مصرفی و سطحی، که با ملاحظاتی از جنس تأمل و درنگ همراه است؛ تلاشی برای یافتن نقطه تلاقی میان دو زیست متفاوت هنری و آزمونی برای سنجش مرزهای تئاتر.
از منظر اجرا، زبان بصری اثر با طراحی و ریتمی ساده و یکنواخت، یکپارچگی حسی خاصی به دست می‌دهد که با کلیت نمایش و موضوع ساده آن هماهنگ است.
شبیر پرستار به‌عنوان طراح صحنه و تهیه‌کننده بستری فراهم کرده تا تضادها نه‌تنها در بازیگری، که در میزانسن و فضا نیز بازتاب یابند. طراحی لباس توسط مقدی شامیریان، طراحی نور مجید سیادت و طراحی حرکت مهرداد آبجار فضایی چندلایه خلق کرده‌اند.
نمایش «هم این/ هم آن» از مرداد تا اواسط شهریور در تماشاخانه ملک روی صحنه می‌رود؛ نمایشی با مدت زمان حدود یک ساعت و پانزده دقیقه که می‌کوشد تئاتر را از سطح روایت فراتر برده و آن را به عرصه‌ای برای پرسشگری و تأمل بدل سازد. پرسش‌هایی از جنس حقیقت و نمایش، از جنس صحنه و پشت صحنه، از جنس استاد و بازیگر.
در نهایت، «هم این/ هم آن» تنها یک نمایش نیست؛ تجربه‌ای است که به ما یادآوری می‌کند گاه التهاب زیست هنرمند، ملاحظات پنهان تولید، و نبرد میان سینما و تئاتر، خود به درامی بزرگ‌تر بدل می‌شود—درامی که هنوز ادامه دارد و تماشاگر را با پرسش بنیادینش تنها می‌گذارد: حق با کیست؟
