زیگموند
زیگموند؛ خطای کامل بودن!
نمایش «زیگموند» که توسط مهرداد کوروش‌نیا نوشته، طراحی و کارگردانی شده است، اثری در ژانر درام است که با تمرکز بر دو روز پایانی زندگی زیگموند فروید، پدر علم روانکاوی، فراتر از روایت تاریخی، به عمق انسانی پشت نظریه‌های وی می‌پردازد. بازیگران اصلی این نمایش شهروز دل افکار، بهروز پناهنده و فرنوش نیک اندیش هستند که هرکدام نقش‌های متعدد و متنوعی را به شکلی ظریف و درون‌گرا ایفا می‌کنند. در کنار تیم اجرایی حرفه‌ای شامل مشاوران علمی محمد سرگلزایی، حسام فیروزی و محمد عراقی، طراحی لباس الهام شعبانی، گریم جلال امیری مرند، نورپردازی مقداد صفری و طراحی صحنه فرزاد هدایت، نمایش در سالن ۲ پردیس تئاتر شهرزاد در تهران اجرا شده است و مدت زمان آن حدود ۶۵ دقیقه است.
«زیگموند» نمایشی سوررئال و کابوس‌گون است که با استفاده از تکنیک‌هایی همچون تداعی آزاد، صداگذاری چندکاناله و ویدئوپروژکشن فضایی ترکیبی از واقعیت و ناخودآگاه خلق می‌کند. روایت نمایش مبتنی بر هفت موقعیت مهم زندگی فروید است؛ مواجهه با معشوق، خود، دین، خانواده، کار، نظریه‌های روانکاوی و در نهایت مرگ. دکور مینیمال اما نمادین، با تمرکز بر بازسازی صندلی تاریخی فروید که نمادی از هیبت انسانی است، همراه با تخت یا تابوتی که از محل معاینه بیماران به نماد مرگ بدل شده، فضایی فلسفی و تأمل‌برانگیز ایجاد می‌کند. رنگ‌های طلایی و قرمز در دکور به ترتیب نمایانگر دانش و هیجان‌های جنسی فروید هستند و نورپردازی سایه‌دار و متغیر نیز به تعمیق تضادهای ذهنی شخصیت کمک می‌کند.
لباس‌ها ترکیبی از حال و هوای تاریخی و قرائت معاصر دارند و گریم بازیگران به گونه‌ای طراحی شده که نقص‌ها، تناقض‌ها و آسیب‌های درونی شخصیت‌ها را به نمایش می‌گذاردو نشانی از «خطای کامل بودن» شخصیت فروید دارند. بازی بازیگران، با توجه به چند نقش متفاوت و سکوت‌های معنا دار، توانسته است حس تعلیق و ناخودآگاهی ذهن فروید را به خوبی به تصویر بکشد.
از نظر تحلیل محتوایی، نمایش «زیگموند» نه تنها زندگی تاریخی یک شخصیت بزرگ را بررسی می‌کند، بلکه به پرسش‌های بنیادین درباره انسان، علم، دین، خانواده و مرگ می‌پردازد و این موضوع را از دریچه‌ای سوررئال و نمادین به چالش می‌کشد. فرم اجرایی نمایش، با تلفیق عناصر کابوس‌گون و تداعی آزاد، مخاطب را به تجربه ذهنی فروید و ناخودآگاه وی دعوت می‌کند. همچنین استفاده از تکنولوژی‌های صوتی و تصویری نوین، مانند صدای دالبی و پروجکشن چندکاناله، تجربه‌ای بصری و شنیداری منحصربه‌فرد ایجاد کرده است که در تئاتر تهران کمتر دیده می‌شود.
نقدهای منتشر شده به ترکیب موفق عنصر سرگرمی و تفکر در نمایش اشاره دارند و آن را برای مخاطبان عام و تخصصی جذاب می‌دانند. البته برخی نقدها به عدم پرداخت کامل به تقابل فروید و یونگ اشاره کرده‌اند که نقطه عطفی در روایت محسوب می‌شود. این اثر نمایشی توانسته است از نظر فرم و تکنیک اجرایی جایگاه برجسته‌ای در تئاتر معاصر ایران به دست آورد. «زیگموند» نمونه‌ای برجسته از تئاتری است که زندگی و اندیشه شخصیت‌های علمی و تاریخی را نه صرفاً به شکل بیوگرافی، بلکه به عنوان بستری برای پرسشگری فلسفی و هنری به تصویر می‌کشد. این نمایش گامی مهم در تعامل میان روانشناسی، فلسفه و هنر نمایش محسوب می‌شود و مخاطب را به تأمل عمیق‌تر در ساختارهای ذهن و انسان دعوت می‌کند. این اثر جسورانه و چندلایه، با ارائه نمایشی غنی از نظر محتوا و تکنیک، نقطه عطفی در تئاتر ایران است که فراتر از صرفاً دیدن، به تفکر و تجربه انسانی معنا می‌بخشد.
